تجهیزات سیستم تغذیه بالاسری (CATENARY)
تجهیزاتی که در طول مسیر راه آهن برقی جهت تغذیه قطارها نصب می گردد، بطور کلی شامل:
- خط اتصال بالاسری OVER HEAD CONTACT LINE
- دکلها
- اتصالات SUPPORT
- خط تغذیه
- مدارهای برگشت جریان
- تجهیزات حفاظتی.
می باشد، شکل و نوع تجهیزات بالاسری بستگی به انواع سیستم بالاسری دارد.
دکلها که برای نگهداری سیم کاتنری و سیم اتصال استفاده می گردد، شامل تیر، فونداسیون، کانتیارل می باشد، سیم فیدر از پست به قسمتهای مورد نیاز تغذیه کشیده می شود، مدار برگشت جریان در واقع جهت برگشت جریان از تغذیه به پست می باشد، از ریلها جهت برگشت جریان استفاده می گردد، در سیستم ساده از مدار منفی که به موازات خط اصلی کشیده می شود جهت برگشت جریان استفاده می شود.
انواع خطوط بالاسری:
سیستم هائی که در خطوط راه آهن برقی در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد به چهار دسته زیر تقسیم می گردد:
1- سیستم سیم اتصال CONTACT WTRE SVSTEM
2- سیستم کاتنری ساده STMPLE CATENRY SYSTEM
1-سیستم کاتنری منشعب از نوع ( )
STITEHED CATENARY SYSTEM
4- سیستم کاتنری مرکب COMPOUND CATENERY
هر یک از سیستم های فوق برحسب تعداد سیمهای اتصال سیستم و میزان کشش خط بالاسری به سیستم های فرعی تری نیز تقسیم می شوند:
با افزایش سرعت قطار ساختمان اتصال بالاسری پیچیده تر می گردد.
حال به شرح سیستمهای فوق می پردازیم:
1-سیستم سیم اتصال:
این سیستم که ساده ترین شبکه تغذیه بالاسری را تشکیل می دهد تنها شامل یک سیم اتصال می باشد و به دو صورت نیز نصب می گردد:
الف- سیم اتصال بطور مستقیم در نقاط اتصال به تیر وصل و نگهداری می شود ماکزیمم فاصله دو دکل متوالی حدود 30 متر می باشد و سرعت قطارها در محدوده 50 کیلومتر در ساعت می باشد.
از این سیستم برای تغذیه ترامواها، ایستگاه های ترمینالی و خطوط فرعی استفاده می شود.
ب- سیم اتصال توسط میله ها و یا سیمهای کوتاهی که به شکل مثلث به هم وصل شده اند نگهداری می شوند سطح مقطع سیم اتصال در حدود 107 میلیمتر مربع از مس سخت می باشد و کشش آن تقریباً 3/1 تن می باشد و سرعت قطارها معمولاً به 120 کیلومتر در ساعت می رسد.
این نوع سیستم در خطوط اصلی راه آهن کاربرد دارد.
2-سیستم کاتنری ساده:
این سیستم که شامل کاتنری، در ابر و سیم اتصال می باشد به علت جریان گیری مناسب این سیستم بطور وسیع در راه آهن برقی مورد استفاده قرار می گیرد. معمولاً جنس کاتنری از فولاد با سطح مقطع 90 میلیمتر مربع به کشش حدود 2 تن و جنس سیم اتصال از مس با سطح مقطع 107 میلیمتر مربع با کشش 2 تن می باشد.
با افزایش کشش سیمها و سطح مقطع کاتنری مشخصه این سیستم را می توان تا سرعت 160 کیلومتر در ساعت بهبود بخشید. در این سیستم حدوداً فاصله تیرها تا 70 می رسد.
3-سیستم کاتنری منشعب از نوع (Y) :
برای اینکه بتوان مشخصه سرعت را بهتر کرد می بایست ارتعاش سیم اتصال در مجاورت دکلها و وسط اسپن یکسان باشد به همین دلیل در محدوده دکلها حدوداً بطول 15 متر سیم اضافه می کنند تا ارتعاش سیم اتصال در کل شبکه یکسان باشد.
در این سیستم سرعت قطارها تا 200 کیلومتر در ساعت افزایش می یابد البته اخیراً با افزایش کشش سیمهای سیستم و کاهش فواصل آویز به سرعت 260 کیلومتر در ساعت دست یافته اند.
کشور آلمان بیشتر از این سیستم بهره برداری می کند.
بهمن کاظمی
|